Kata kerja transitif dan intransitif pada bahasa malaysia
Kata kerja transitif dan intransitif pada bahasa malaysia – Dalam tatabahasa Bahasa Malaysia, kata kerja memainkan peranan penting sebagai predikat dalam sesuatu ayat. Namun tidak semua kata kerja berfungsi sama. Terdapat dua jenis utama kata kerja, iaitu kata kerja transitif dan kata kerja intransitif. Kedua-duanya mempunyai peranan tersendiri dalam struktur ayat dan penggunaannya bergantung kepada objek yang menyusul selepas kata kerja.
Pemahaman terhadap perbezaan ini membantu pelajar, penulis dan pengguna bahasa untuk menyusun ayat dengan lebih tepat dan berkesan.
Apa Itu Kata Kerja?
Kata kerja (verba) ialah perkataan yang menerangkan perbuatan, peristiwa, keadaan, atau tindakan yang dilakukan oleh subjek dalam sesuatu ayat.
Contoh umum:
-
makan, tidur, menulis, membaca, berlari, menangis
1. Kata Kerja Transitif
Definisi
Kata kerja transitif ialah kata kerja yang mesti diikuti oleh objek untuk melengkapkan makna ayat.
Ciri-ciri Kata Kerja Transitif
-
Memerlukan objek (kata nama) selepas kata kerja.
-
Biasanya menerima imbuhan awalan ‘me-’ atau ‘men-’.
-
Jika tiada objek, ayat menjadi tidak lengkap atau tidak gramatis.
Contoh Kata Kerja Transitif
-
menulis, membaca, membeli, mengambil, memasak, mengecat
Contoh Ayat
-
Ibu memasak nasi lemak.
-
Pelajar itu membaca buku cerita.
-
Mereka menanam pokok bunga di taman.
Nota: nasi lemak, buku cerita, pokok bunga ialah objek bagi kata kerja transitif.
Ayat Pasif bagi Kata Kerja Transitif
Kata kerja transitif boleh diubah menjadi ayat pasif dengan menggunakan imbuhan di- dan kadangkala ditambah “oleh”.
Contoh:
-
Aktif: Ayah menulis surat.
-
Pasif: Surat ditulis oleh ayah.
2. Kata Kerja Intransitif
Definisi
Kata kerja intransitif ialah kata kerja yang tidak memerlukan objek untuk melengkapkan makna. Ia boleh berdiri sendiri atau diikuti oleh pelengkap seperti keterangan masa, tempat, atau cara.
Ciri-ciri Kata Kerja Intransitif
-
Tidak diikuti objek.
-
Boleh diikuti oleh pelengkap atau keterangan.
-
Tidak boleh dijadikan ayat pasif.
Contoh Kata Kerja Intransitif
-
tidur, menangis, berlari, berdiri, duduk, tersenyum
Contoh Ayat
-
Adik menangis sepanjang malam.
-
Mereka berlari ke padang.
-
Encik Amin berdiri di hadapan kelas.
Nota: Kata-kata seperti sepanjang malam, ke padang, di hadapan kelas bukan objek, tetapi pelengkap atau keterangan.
Perbezaan Jelas: Kata Kerja Transitif vs Intransitif
| Ciri | Kata Kerja Transitif | Kata Kerja Intransitif |
|---|---|---|
| Memerlukan objek | Ya | Tidak |
| Boleh jadi ayat pasif | Ya | Tidak |
| Contoh kata kerja | membaca, menulis, membeli | tidur, berlari, menangis |
| Contoh ayat | Ali menulis surat. | Ali berlari ke sekolah. |
Latihan Pengenalan:
Tentukan sama ada kata kerja berikut ialah transitif atau intransitif:
-
Dia membeli telefon baharu. → __________
-
Kanak-kanak itu bermain di halaman. → __________
-
Cikgu menyemak kertas jawapan. → __________
-
Mereka tersenyum gembira. → __________
Jawapan:
-
Transitif
-
Intransitif
-
Transitif
-
Intransitif
Kepentingan Memahami Perbezaan Ini
-
Membina ayat lengkap dan gramatis
– Elak daripada kesilapan struktur ayat. -
Penulisan rasmi dan karangan
– Gunakan kata kerja yang tepat mengikut fungsi dan konteks. -
Menjawab soalan tatabahasa UPSR, PT3, SPM
– Soalan jenis ini sering ditanya dalam bahagian struktur dan objektif. -
Kemahiran komunikasi
– Membantu dalam penulisan email, surat rasmi, dan pertuturan awam.
Kesilapan Biasa Pelajar
-
Menggunakan kata kerja transitif tanpa objek.
Contoh salah: Saya membaca. → Apa yang dibaca? -
Menjadikan kata kerja intransitif sebagai pasif.
Contoh salah: Tidur itu dilakukan oleh adik.
Kesimpulan
Kata kerja transitif dan intransitif dalam Bahasa Malaysia merupakan asas penting dalam membina ayat yang tepat, jelas, dan gramatis. Kata kerja transitif memerlukan objek, manakala kata kerja intransitif tidak. Dengan memahami perbezaannya, pengguna bahasa boleh menghasilkan penulisan dan pertuturan yang lebih mantap dan profesional.